Wiersze gwar??m zdobi??ne - Miejskie Centrum Kultury w Skoczowie

» Twórcze piętro

» Sala widowiskowa - Pod Pegazem

» Teatr Elektryczny

» ARTadres

» Warsztat muzyczny

Wiersze gwar??m zdobi??ne

WIERSZE GWARÓM ZDOBIÓNE

Gwara na ??l�?sku Cieszy??skim ma liczne odmiany. Inaczej mówi si�? na Zaolziu, nieco inaczej w rejonie Strumienia, Cieszyna i Skoczowa, a jeszcze inaczej w Trójwsi, gdzie zdaniem etnolog Ma??gorzaty Kiere?? jest jej matecznik. Tam pono�? najpi�?kniej si�? ni�? „rz�?dzi”. Liczne odmiany gwary cieszy??skiej potwierdzaj�? jej bogactwo j�?zykowe, si�?gaj�?ce korzeniami mowy Jana Kochanowskiego i Miko??aja Reja. Dlatego najwi�?kszym skarbem tej ziemi, który „wnie??li??my” do Europy jest nasza kulturowa odr�?bno??�? i oryginalno??�?, tak ??ci??le po??�?czona z gwar�?. Mow�? t�? nale??y wi�?c piel�?gnowa�?, bo jest to sposób na zachowanie naszej to??samo??ci.

Dzi??, w dobie ??�?czenia si�? polski w struktury europejskie, dzia??ania na rzecz ochrony gwary nabieraj�? szczególnego znaczenia. Sama gwara to przecie?? gleba, na której wyrasta j�?zyk literacki. Bez niej polszczyzna sta??aby si�? j�?zykiem martwym, tak jak ??acina czy esperanto.eranto.eranto.eranto.

Gwara wreszcie jest ??wiadectwem ci�?g??o??ci bytu narodowego i nie bez powodu okre??lenie „cieszy??ski”, w rejonie Skoczowa i Cieszyna znaczy – nasz, czyli inny od wszystkiego, a jednocze??nie bardzo polski. Przed laty tak w??a??nie rozumia??a ten j�?zyk Emilia Michalska, poetka ludowa z Pruchnej.uchnej.

Dzisiaj znajomo??�? gwary jest cenion�? umiej�?tno??ci�?, podobnie jak znajomo??�? j�?zyków obcych. Placówki kultury i stowarzyszenia regionalne podejmuj�? dzia??ania, maj�?ce na celu ochron�? bogactwa j�?zyka gwarowego. Chodzi równie?? o to, aby mieszka??cy ??l�?ska Cieszy??skiego nie tylko rozumieli j�?zyk gwarowy, ale tak??e umieli i chcieli si�? nim pos??ugiwa�?. Maj�? temu s??u??y�? liczne ostatnio konkursy gwarowe i najró??niejsze wydawnictwa po??wi�?cone gwarze. Uzupe??niaj�? one literatur�? gwarow�? i s�? pomocne przy redagowaniu s??owników gwarowych opracowywanych przez wielu wybitnych j�?zykoznawców, których wk??ad w budzenie mi??o??ci do gwary jest ju?? dzisiaj zauwa??alny, a w przysz??o??ci b�?dzie nieoceniony.eniony.

Coraz wi�?cej osób nie wstydzi si�? mówi�? gwar�?, a to przek??ada si�? na zainteresowanie ni�? dzieci i m??odzie??y. J�?zyk gwarowy mo??na obecnie znale??�? w regionalnych wydawnictwach, gazetach, kalendarzach, a w szkole prowadzi si�? o nim lekcje w ramach tzw. ??cie??ki regionalnej. alnej.

Dzi�?ki tym zabiegom gwara przestaje by�? j�?zykiem wy??miewanym, wyszydzanym czy wr�?cz t�?pionym, jak to mia??o miejsce w przesz??o??ci. I cho�? gwara miesza si�? czasami z j�?zykiem literackim i zapewne j�?zykoznawcy nie zawsze uznaliby jej poprawno??�? – to cieszy fakt, ??e nie jest ona martwa, lecz ??yje i ewoluuje tak, jak ka??dy j�?zyk.

Autor zamieszczonych w tym opracowaniu wierszy od kilku lat stara si�? upowszechnia�? pi�?kno gwary cieszy??skiej. Czyni to na ró??ne sposoby: a to wyst�?puj�?c na scenach placówek kulturalnych podczas wieczorów autorskich, a to spotykaj�?c si�? z m??odzie??�? w szko??ach, czy te?? w??�?czaj�?c w??asne utwory do repertuaru zespo??ów regionalnych, z którymi wspó??pracuje, b�?d?? sam prowadzi.

Miejski Dom Kultury w Skoczowie postanowi?? wesprze�? te dzia??ania Jana Chmiela poprzez wydanie jego „Wierszy gwar�? zdobionych”, które mamy nadziej�?, podobnie jak

„Wiersze gwar�? haftowane” wydane przez niego w roku ubieg??ym, spotkaj�? si�? z ??yczliwym przyj�?ciem czytelników.

Robert Orawski

"Wiersze gwaróm zdobióne" mo??na naby�?
w skoczowskim ARTadresie (Rynek 18) w cenie 20 z??.

Polecamy

Wyszukiwarka